Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинде эл аралык ишмердүүлүк Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына жана ченемдик укуктук актыларына ылайык жүзөгө ашырылат. Университет жакынкы жана алыскы чет мамлекеттердин элчиликтери менен өнөктөштүк мамиледе иш алып барат.
Кытай, Түркмөнстан, Казакстан, Өзбекстан, Иран, Украина, Венгрия, Түштүк Корея, Япония ж.б. мамлекеттердин элчилери, ошондой эле ПРООН (Бириккен Улуттар Уюмунун өнүктүрүү программасы), ЮНЕСКО (Бириккен Улуттар Уюмунун билим берүү, илим жана маданият уюму), ДААД (Германиянын академиялык алмашуу кызматы), ТИКА (Түрк кызматташтык жана координация агенттиги), KOICA (Корея эл аралык кызматташтык агенттиги), АКДН (Ага Хан өнүктүрүү тармагы) ж.б. сыяктуу эл аралык уюмдардын жетекчилери жана өкүлдөрү Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинде болушкан.
Ушул убакытка чейин Кытай, Түштүк Корея, Япония, Иран, Орусия, Беларусь, Казакстан, Өзбекстан ж.б. мамлекеттердеги чет элдик өнөктөштөр менен 90дон ашык келишим түзүлдү.
Акыркы жылдары төмөндөгү ири долбоорлор ийгиликтүү ишке ашырылды:
- - CAFIN “Борбордук Азия Финляндиянын билим берүү институттарынын тармагы” Азык-түлүк коопсуздугу жана биотехнологияны өнүктүрүү. 2012-2014-жж.
- - Жашыл биотехнология жана азык-түлүк коопсуздугу боюнча тармактык долбоор. (FGET),
- - “Кыргыз Республикасынын билим берүү системасынын методисттеринин Глобалдык экологиялык конвенциялардын мазмундук линияларын илгерилетүү боюнча потенциалын жогорулатуу” (Сорос Фонду – БИОМ),
- - ЮНЕСКО долбоору: Чыгыш Европада жана Борбордук Азияда потенциалды жогорулатуу,
- - Евробиримдиктин долбоорлору: CACTLE – Окутуунун, үйрөнүүнүн жана ишкердиктин Борбордук Азиялык борбору - 561495-EPP-1-2015AT-EPPKA2-CBHE-JP(2015-2018) (IEM). Административдик өнүгүүнүн аймактык максаттары-574243-EPP-1-2016-1-PT-EPPKA2-CBHE-JP - ROAD (2016-2019) (OMS),
- - Техникалык колдоо (компьютер) JOE - Корея - 2017 -3.500.000 сом; ЯИ– Япония- 2021-Имараттарды оңдоо - 200.000 сом ж.б.
2021-жылы EPCA долбоору - Борбордук Азияда курчап турган чөйрөнү коргоо: Кырсык коркунучун мейкиндиктик методдор менен башкаруу - Борбордук Азияда курчап турган чөйрөнү коргоо: мейкиндиктик методдорду колдонуу менен кырсык тобокелдигин башкаруу (ГЭТФ), ошондой эле социалдык педагогика боюнча Норвегиянын “Көпүрөлөрдү куруу” долбоору аяктады (ПФ).
Психология кафедрасы (ГБФ) “Мугалимдердин жана студенттердин окууга болгон муктаждыктарын аныктоо жана баалоо аркылуу социалдык адистерди даярдоо системасын өркүндөтүүгө көмөктөшүү/Психологдорду даярдоо контексти” долбоорлору менен, Квалификацияны жогорулатуу жана кадрларды кайра даярдоо институтунун “КР окуу-методикалык борборлорунун болочоктогу кызматкерлерди окутуу системасын өркүндөтүүгө көмөк көрсөтүү” квалификацияны жогорулатууга болгон муктаждыктарды аныктоо жана баалоо, “Азияда чоңдорго билим берүүнү илгерилетүү” BMZ долбоорунун алкагында “Формалдуу билим берүү секторунда Curriculum GlobALE Curriculum институционализациясы” менен ийгиликтүү иш алып барууда. Ошондой эле, чет өлкөлүк Австрия китепканасы жигердүү кызмат көрсөтүп жатат.
Чыгыш таануу жана Эл аралык мамилелер факультетинин деканы З.Алымкуловдун ийгиликтүү иштеринин натыйжасында кытай инвестициясынан 4-окуу имаратынын 1-кабатын капиталдык оңдоого - 2548600 сом, араб инвестициясынан эмеректерди жана оргтехникаларды алууга - 1590694 сом, 4- окуу имаратынын 2-3-кабаттарын капиталдык оңдоого - 4502400 сом тартылды. Ошол эле мезгилде Конфуций кабинети жана араб тили борбору ачылды.
Көптөгөн окутуучулар, кызматкерлер жана студенттер чет өлкөлөрдө стажировкадан өтүп, чет өлкөлөрдөгү эл аралык конференцияларга ийгиликтүү катышып келишет. Алсак, академиялык мобилдүүлүктүн активдешүүсүнүн натыйжасында студенттер Кытайга, Кореяга, УШОС, Россияга (МГЛУ, Белгород университети), Башкортостандын университеттерине, Казакстанга барып, стажировкаларды өтүп жатышат. Академиялык мобилдүүлүк студенттер арасында гана чектелбестен университеттин профессордук-окутуучулук курамын дагы камтыйт.
2022-жылда Кароли Эштерхази университети (Венгрия) менен венгр тили жана маданияты (ИМЛ) борборун ачуу багытында проректорлордун деңгээлинде онлайн жолугушуулар жигердүү өткөрүлдү.
Ошондой эле, КМШ өлкөлөрүнөн жана чет өлкөлөрдөн студенттерди тартуу боюнча администрациянын жана курам жетекчилеринин ишинин натыйжасында 2021-жылы кабыл алынган 3000 чет элдик студенттин жана 30 чет элдик магистранттын саны туруктуу сакталгандыгын белгилей кетүү керек. Чет өлкөлүк магистранттардын көбү педагогика факультетинде жана биология-химия факультеттеринде окушат.
20 кытайлык магистрант Эл аралык магистратура борборунда (IMC) онлайн билим алууда.
Университеттин администрациясынын жана курамдардын эл аралык ишмердүүлүгүнүн натыйжасында өткөн окуу жылында гранттарды издөө аркылуу кошумча каржылык ресурстар тартылды.
Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети:
1. 2018-жылы Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети - КМШга мүчө-мамлекеттердин педагогикалык кадрларды даярдоо боюнча базалык уюмунун Коомдук кеңешинин мүчөсү. MПГУ - КМШга мүчө мамлекеттердин педагогикалык кадрларды даярдоо боюнча негизги уюму болуп саналат.
2. 2018-жылдын 20-сентябры Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети Азия Университеттеринин Ассоциациясына (ААУ) кирди,
3. 2018-жылдын 23-октябры Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети Кыргыз Республикасынын жана Борбордук Азиянын университеттеринин ичинен биринчи болуп ProSPERN.Net – Тынч океан-Азия чөлкөмүндөгү алдыңкы университеттердин альянсына мүчө болду. Анын артыкчылыгы дипломдон кийинки билим берүү жана изилдөө тармагында туруктуу өнүгүүгө көмөктөшөт, туруктуу өнүгүүнүн глобалдык чакырыктарын чече ала турган лидерлердин жаңы муунун өстүрөт.
4. 2016-жылдын сентябрында – Борбордук Азия Университеттеринин Ассоциациясы (БАУА),
5. 2016-жылдын Декабры – Педагогикалык университеттердин Евразиялык ассоциациясы (ЕАПУ),
6. Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети – Жибек Жолунун Университеттик Альянсы – The University Alliance ofthe Silk Road (UASR) - Сиань декларациясы – 2015ке мүчөсү. Бул Альянс 38 өлкөдөн 151 университетти камтыйт,
7. 2014-жылы Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети – НИУ БелГУ менен УШОС «Педагогика» жана «Аймак таануу» багыттары боюнча,
8. 2013-жылы Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети – Барнаул ш. (РФ) Армения, Россия, Казакстан, Кыргызстан, Кытай, Монголия, Тажикстан, Тайланд жана Малайзиянын 76 университетин камтыган Азия Университеттеринин Ассоциациясына – ААУга кошулду,
9. 2011-жылдын 6-7-октябрында Казакстандын Астана шаарында Тараз декларациясы: Евразия мейкиндигинин жогорку окуу жайларынын меморандумуна кол коюлган. Меморандумдун негизги идеясы университеттин бүткүл жамаатын бириктирүү, академиялык эркиндик, мобилдүүлүк, билим берүүнүн жана изилдөөнүн биримдигинин принциптерин иш жүзүндө ишке ашыруу, эл аралык билим берүү мейкиндигине интеграциялоо жана жогорку билим берүүнүн сапатын жогорулатуу болуп саналат. Учурда бул Меморандумга Казакстандын, Тажикстандын, Кыргызстандын жана Азербайжандын 72 жогорку окуу жайлары тарабынан кол коюлган.
10. 2011-жылдын 16-сентябрында Италиянын Болонья шаарында университеттердин Европалык Улуу Хартиясы менен келишимге кол коюлган. Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети Болон процессинин катышуучусу болду. Университеттердин Магна Картасы Болон Декларациясынын негизин түзөт. Негизги жетишкендик – дипломдордун эл аралык мейкиндикте таанылышы.
Соңку жылдарда Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинде бир катар ири эл аралык семинар жана конференциялар өткөрүлдү:
1. 2021-жылдын 15-январы Ага Хан гуманитардык долбоорунун алкагында “Борбордук Азия дүйнөсүнүн сүрөтү: тарых жана азыркы учур” эл аралык онлайн конференциясы, Кыргызстан, Тажикстан, Казакстан; Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
2. 26-27-январь EPCA долбоору боюнча семинар-тренинг, Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети жана Ош мамлекеттик университетинин студенттери үчүн инновациялык онлайн окуу курстарын жана электрондук программаларды иштеп чыгуу. Ишеналы Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, ОшМУ, Швеция, Греция, Литва, Португалия, Өзбекстан университеттери - География, экология жана туризм факультети
3. 12-март “Эгемен Кыргызстандын демократ жарчысы” Кыргызстандын эл жазуучусу Казат Акматовдун чыгармачылыгына арналган эл аралык илимий-практикалык конференция. Мамлекеттик тил жана маданият институту
4. “Билим берүүнү модернизациялоо – ойлордон реалдуулукка карай” эл аралык илимий онлайн конференциясы, 13-март Жогорку мектептердин заманбап билим берүү жана изилдөө институтунун, Казакстандын Кокшетау университетинин, Батыш Казакстан инновация-технологиялык университетинин окутуучуларынын Европалык бизнес коомчулугу. Экономика жана менеджмент институту
5. Студенттер үчүн конок лекция “XX кылымдын биринчи декадасы”, 15-март, т.и.к., доц. Х.Досмухаметов атындагы Атырау университети Кайыргалиева Гульфайруз - Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
6. «Евразиянын маданий кодекси» фестивалы, 1-орунду Тарых жана социалдык - укуктук билим берүү факультети алды, 24-март, «Евразиялыктар – жаңы толкун» фонду, РФ – Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
7. Түркмөнстандын Эгемендүүлүгүнүн 30 жылдыгына жана 2021-жылды Эл аралык тынчтык жана ишеним жылы деп жарыялоонун урматына арналган тегерек стол, 9-апрель – Түркмөнстан элчилиги
8. Профессор Пиотр Залецки «Коом таануу боюнча экзамен: Польшанын тажрыйбасы» деген темада жана профессор Рафис Абазов, Нью-Йорк шаарындагы MDP программасынын жетекчиси, “Глобалдык жарандык билим: Казакстандын мисалы” деген темада он-лайн лекциялар, 13-апрель, – Варшава университети, Польша, Колумбия университетинин Жер институту, АКШ – Педагогика факультети
9. “Экономика, менеджмент, илим жана билим берүү: көйгөйлөр, гипотезалар, изилдөөлөр”, эл аралык илимий-практикалык конференциясы, 27-апрель – Экономика жана менеджмент институту
10. Онлайн - австриялык жазуучу жана драматург Томас Арцтын автордук сабагы, 6-май - Австриянын Элчилиги, Нур-Султан - Манас таануу жана лингвистика институту
11. Кытайдын Коммунисттик партиясынын 100 жылдыгына арналган “КЭРдеги модернизациянын тажрыйбасы” эл аралык илимий конференция, 11-июнь – КЭРдин Кыргыз Республикасындагы Элчилиги.
12. “Исламдын Алтын Доору” эл аралык илимий онлайн конференциясы, 16-июнь – Кыргыз Республикасындагы Иран элчилигинин маданий өкүлчүлүгү, Аль-Мустафа университети – Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
13. “Инклюзив үчүн бирге!” III салттуу эл аралык илимий-практикалык конференция, 16-июнь, “Сорос-Кыргызстан” Фонду, ага КМШга мүчө-мамлекеттердин базалык уюмунун – ФПнын Коомдук кеңешинин мүчөлөрү катышты.
14. “Формалдуу билим берүү секторунда Curriculum GlobALE окуу программасын киргизүү жана институтташтыруу” тренинги, 13-18-июнь, DVV International уюмунун Кыргызстандагы өкүлчүлүгү – Квалификацияны жогорулатуу жана кадрларды кайра даярдоо институту
15. “Кыргызстандын мыкты студенти-2021” кароо-сынагы Максаты – таланттуу жаштарды колдоо жана эл аралык деңгээлде кадрларды даярдоо, 3-сентябрь, Казакстан Республикасынын «Бөбек» улуттук кыймылы ассоциациясы, КР Билим берүү жана илим министрлиги Кыргыз Республикасы. “КМШнын мыкты студенти” - Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультетинин 3-курсунун студенти - Болушева Тахмина - Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
16. “Түрк дүйнөсү. Дүйнөнүн салттуу картинасы: заманбап методологиялар” конок лекциясы
17. XIII Азия-Тынч Океан РЦЕ онлайн конференциясы. 2-бөлүм, “Сovid-19 пандемиясынын кезиндеги 2030 туруктуу өнүгүү жана билим берүү максаттары, жергиликтүү демилгелер” темасында. 5-октябрь, БУУнун университети, Токио - География, экология жана туризм факультети, ректорат
18. “Россия классиктердин ырларында жана чыгармаларында” университеттер аралык конкурсу, 20-октябрь, Россия Федерациясынын “Евразиялыктар – жаңы толкун” РФ. - Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
19. “Россия менен Кыргызстандын билим берүү тармагындагы кызматташтыгы” конок лекциясы, 21-октябрда Тарых-саясий илимдер факультетинин «Дүйнөлүк саясат» кафедрасынын башчысы, ректордун Борбордук Азия өлкөлөрү менен кызматташууну өнүктүрүү боюнча кеңешчиси, т.и.к., доцент С.М. Юн. - Чыгыш таануу жана Эл аралык мамилелер факультети
20. Сергек жашоо образы (СЖО) боюнча жалпы билим берүүчү мектептердин мугалимдери үчүн 14 вебинар, видеосабактарды жана аларды класстык сааттарда колдонуу боюнча колдонмону көрсөтүштү. 10-18-ноябрь, ЮНЕСКОнун саламаттыкты сактоо боюнча билими, ЮНЕСКОнун Билим берүүдөгү маалыматтык технологиялар институту. Вебинарларга Бишкек жана Москва шаарларынан ЮНЕСКОнун консультанттары Валентина Горкина жана Надежда Шоркина, ошондой эле ЮНЕСКОнун саламаттыкты сактоо боюнча кеңешчиси Тигран Епоян катышты - Квалификацияны жогорулатуу жана кадрларды кайра даярдоо институту
21. Эл аралык эксперт Вера Квитманнын тренинги, 23-ноябрь – Гуманитардык билимдер факультети
22. Борбордук Азия чөлкөмүндөгү өлкөлөрдүн эгемендүүлүгүнүн 30 жылдыгына арналган “Борбордук Азияны өнүктүрүүнүн стратегиялык багыттары: тарыхы, тенденциялары жана келечеги”, 23-26-ноябрь, Свердлов районунун Өкмөтү. Россиянын биринчи президенти Б.Н. Ельцин атындагы УрГПУ, УрФУ - Ректорат
23. Профессордук кызматкерлер жана студенттер үчүн “Дүйнөдөгү жана Кыргызстандагы климаттык өзгөрүүлөр” деген темада конок лекция, 29-ноябрь, Лектор: доктор Роберт Биркандт Потсдам Климаттын Геология жана Геоэкологиянын таасирин изилдөө институту - Квалификацияны жогорулатуу жана кадрларды кайра даярдоо институту
24. “Улуу Ата Мекендик согуштун тарыхын бурмалоого каршы аракеттенүү” эл аралык илимий-практикалык конференция, 2-декабрда Россия Федерациясынын Федералдык Жыйынынын Мамлекеттик Думасынын алдындагы Жаштар Парламентинин Эл аралык иштер боюнча Эксперттик кеңешинин төрагасы, Жогорку Кеңештин депутаттары, Мамлекеттик Думанын, Россия Федерациясынын Кыргызстандагы Элчилигинин өкүлдөрү, Россиянын ЖОЖдорунун окумуштуулары - Ректорат, Тарых жана социалдык-укуктук билим берүү факультети
25. “Мүмкүнчүлүгү чектелген балдар үчүн атайын жеке өнүктүрүү программалары” эл аралык илимий-практикалык семинары, 6-декабрь, Ярославль мамлекеттик педагогикалык университети. К.Д.Ушинский, Казакстандын Атайын жана инклюзивдик билим берүүнү өнүктүрүү улуттук борбору – Педагогика факультети
26. “Пушкин жана кыргыздар” вебинары, 16-декабрь, Мамлекеттик орус тили институтунун сунушу боюнча. А.С. Пушкин, Москва - Гуманитардык билимдер факультетинин орус тили жана адабияты кафедрасы
27. “Венгр парламентинин архитектурасы” көргөзмөсү, 20-декабрь, Венгрия Элчилиги – Ректорат